✒ بقلم ؛ سیدغلامرضاشریفی: یکی از نمایندگان مردم اهواز در مجلس یازدهم شورای اسلامی در نطق پیش از دستور اخیر خود در صحن علنی مجلس در کنار موضوعات تکراری مطرح شده ۲۰ سال اخیر اسلاف و هم قطارانش در ادوار مختلف مجلس (البته به زعم خودش)،گریزی هم به حال و روز مدیریت در استان خوزستان […]

✒ بقلم ؛ سیدغلامرضاشریفی: یکی از نمایندگان مردم اهواز در مجلس یازدهم شورای اسلامی در نطق پیش از دستور اخیر خود در صحن علنی مجلس در کنار موضوعات تکراری مطرح شده ۲۰ سال اخیر اسلاف و هم قطارانش در ادوار مختلف مجلس (البته به زعم خودش)،گریزی هم به حال و روز مدیریت در استان خوزستان زد و در بخشی از اظهاراتش به رواج شایسته ستیزی و نخبه کشی در عرصه مدیریت استان اشاره کرد که نظر نگارنده و شاید برخی مخاطبان را جلب کرد لذا از اینرو در صددیم پیوستی را با ایشون و سایر مخاطبان در این خصوص مرور کنیم؛

اگر چه مفاهیمی چون شایسته سالاری،تعهد و تخصص محوری و… در ادبیات مدیریتی ما در دولت های مختلف همواره رایج بوده اما عملا شکل گیری حلقه های مدیریتی در سطوح مختلف براساس این مدلها و مفاهیم نبوده و لابی ها و سفارشها و آویزان بودن به شخصیت های سیاسی بیشتر در شکل گیری مدیریتها، متعارف و تعیین کننده است.

حال در این بین در استان خوزستان در دولت های مختلف حتی در دولتهای منتسب به جریانات سیاسی اصلاح طلب و اعتدال گرا که مدعی تخصص محوری در رویکرد مدیریتی خود هستند و به اصطلاح تکنوکراتند،نهایتا در پروسه انتصاب مدیران فقط به شعار شایسته گزینی بسنده کردند و در سپردن مدیریتها به افراد از طرق غیر متعارف گوی سبقت را از رقبای خود ربودند بنحویکه پدیده هایی همچون معامله پست ها و سمتها هم به دیگر شاخص ها اضافه گردید تا جاییکه این رویکرد در مقطعی از مدیریت استان آه از نهاد خیلی از دلسوزان و در راس آنها امام جمعه موقت اهواز درآورد.

اساسا شایسته گزینی دارای مولفه ها و پیش نیازهایی است که بدون رعایت آنها این امر میسر نمیشود به عبارتی برای شایسته گزینی ابتدا باید شایسته خواه بود و سپس شایسته یاب و در گام بعد شایسته پروری و نهایتا شایسته گزینی و گماردن افراد شایسته در سمت ها ،پروسه ای که تحقق آن نیازمند تفکری توسعه ای و بدور از سیاست زدگی و منفعت طلبی است امری که شوربختانه نه تنها هیچگاه در استان شاهد آن نبوده ایم که به تعبیر این نماینده عزیز برخلاف آن به شایسته ستیزی و نخبه کشی در عرصه مدیریت استان پرداختیم.

متاسفانه فقدان نگاه علمی و دینی به مقوله مدیریت در طول دوره های مختلف و سهم خواهی ها و ترجیح منافع فردی بر منافع ملی و عمومی ناکارآمدی مدیریت و نخبه کشی را در دستگاههای مختلف اداری استان نهادینه کرد و در این رویکرد آنچنان پیش رفتیم که به جرات می توان گفت در حال حاضر داشتن استعداد،تخصص و بعضا حتی تعهد برای افراد سالم در دستگاههای اداری نه تنها یک فرصت تلقی نمیشود که تهدیدی هم برای کنشگری این افراد و تداوم فعالیت و حتی امرار معاششان در آن دستگاه به شمار می رود، چرا که برخی مدیران ناکارآمد که خود با توسل به رانت و لابی و سایر طرق غیر متعارف در دستگاهی متولی شده اند تخصص و توانایی این افراد را همواره تهدیدی برای منافع خود در دستگاه اداری متبوع خود می بینند لذا تمام عزم خود را برای به حاشیه بردن افراد توانمند جزم می کنند و سرانجام آن شایسته ستیزی و نخبه کشی مد نظر نماینده مجلس رقم می خورد.

حال که نگارنده به فقدان نگاه دینی به مقوله مدیریت اشاره کرد ذکر نکته ای از سیره نبی اکرم(ص) در این خصوص خالی از لطف نیست ؛ “در روایتی آمده است روزی ابوذر صحابه گرامی پیامبر عظیم الشان اسلام به حضرت گفت: آیا مرا به مسئولیتی نمی گماری؟ الا تستعملنی یا رسول الله؟ رسول اکرم(ص) دستی بر شانه ابوذر زد و فرمودند: تو خوب می دانی من شما را دوست دارم و آنچه که برای خود می پسندم برای تو هم می خواهم اما مسئولیتها امانتند و اگر انسان از عهده آن برنیاید مایه خواری و پشیمانی در قیامت میشود،من تو را در مدیریت، ضعیف می بینم هیچگاه امارت حتی بر دونفر را نپذیر و ولایت بر مال یتیم را بر عهده مگیر. در سیره امیرالمومنین(ع) نیز از این رویکردها به وفور یافت میشود،در فرازی از نامه حضرت به اشعث بن قیس کارگزارش در آذربایجان آمده است ؛ ” ان عملک لیس لک بطعمه و لکنه فی عنقک امانه ” همانا شغل و مسئولیتی که به تو داده شده برای تو طعمه و یا خوراکی نیست بلکه امانتی است که بر ذمه و گردن تو نهاده شده و… همچنین در این خصوص از رهبر معظم انقلاب نیز سفارشات و رهنمودهای بسیاری شده و نمونه آن دیدار ویدیو کنفرانسی اخیر معظم له با نمایندگان مجلس یازدهم بود که آنان را به تعهد و پایبندی به سوگندشان در افتتاحیه مجلس و خدمت به مردم و دوری از جوزدگی دعوت کردند.

انصافا بدور از هرگونه قضاوت له و یا علیه جریانی سیاسی و یا دولتی خاص کدام مدیر را در استان سراغ دارید که بر اساس سنت نبوی و سیره علوی در رویکرد مدیریتی خود عمل می کند؟! شوربختانه آنچه که در رفتار برخی مدیران شاهد آن هستم دقیقا برخلاف سنت و سیره نبوی رویکردی منفعت طلبانه و طعمه انگارانه به مسئولیت و توزیع سمت ها بین دوستان و هم قبیله های خود است.

امیدواریم این بخش از نطق این نماینده عزیز در طول گذر زمان نطقی عمل گرایانه و فارغ از اغراض سیاسی باشد و از جنس ” لما تقولون مالا تفعلون ” نباشد. والعاقبه للمتقین